Kiến thức cơ bản về dầu nhớt, bạn đã biết hết chưa?

Dầu nhớt là một trong những yếu tố quan trọng nhất để đảm bảo động cơ xe máy hoạt động hiệu quả và bền bỉ. Việc thay dầu nhớt theo chu kỳ không chỉ giúp bảo vệ động cơ mà còn kéo dài tuổi thọ của xe. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các chức năng, thông số kỹ thuật và cách chọn dầu nhớt phù hợp cho xe máy.

Table of Contents

Chức năng của dầu nhớt động cơ

Dầu nhớt động cơ không chỉ đơn giản là một chất bôi trơn mà còn có nhiều chức năng quan trọng khác:

Bôi trơn: Giảm ma sát và chống mài mòn giữa các bộ phận chuyển động.
Chống ăn mòn: Bảo vệ các bề mặt kim loại khỏi bị ăn mòn do hóa chất.
Làm mát: Hấp thụ và phân tán nhiệt từ các bộ phận nóng trong động cơ.
Làm kín: Giúp tạo ra các lớp phim dầu để ngăn chặn sự rò rỉ khí nén.
Làm sạch: Giữ các tạp chất, bụi bẩn và cặn bẩn trong dầu nhớt và ngăn chặn chúng bám vào các bộ phận động cơ.

Độ nhớt của dầu động cơ

Cấp độ nhớt SAE (J300)

Dầu đơn cấp: Chẳng hạn như SAE 10W, SAE 40, thích hợp cho một mùa hoặc một điều kiện thời tiết nhất định.
Dầu đa cấp: Ví dụ như SAE 5W-40, SAE 20W-50, có thể sử dụng quanh năm trong mọi điều kiện thời tiết.

Không phải dầu nhớt có độ nhớt cao thì sẽ tốt hơn. Độ nhớt phải phù hợp với điều kiện thời tiết và tính năng vận hành của động cơ.

Tính năng của dầu nhớt động cơ

Hệ thống xếp hạng tính năng

Các hệ thống xếp hạng tính năng dầu nhớt được xác định bởi các tổ chức kỹ thuật quốc tế và các nhà sản xuất động cơ:

API (Mỹ): Viện Dầu khí Hoa Kỳ.
ACEA (Châu Âu): Hiệp hội Các Nhà sản xuất Ô tô Châu Âu.
JASO (Nhật Bản): Tổ chức Tiêu chuẩn Ô tô Nhật Bản.

Dầu nhớt của các hãng uy tín đảm bảo đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật của các tiêu chuẩn này, nhưng mỗi hãng có thể có những cải tiến riêng để phù hợp với các phân khúc thị trường cụ thể.

Cách chọn dầu nhớt phù hợp cho xe máy

Để chọn loại dầu nhớt phù hợp, bạn nên tham khảo hướng dẫn của nhà sản xuất xe, thường được ghi rõ trong tài liệu hướng dẫn sử dụng. Các chỉ dẫn này bao gồm:

Cấp độ nhớt SAE: Ví dụ như SAE 10W-40, SAE 20W-50.
Cấp tính năng API: Ví dụ như API SJ, API SL.

Người sử dụng nên chọn loại dầu nhớt có đặc tính kỹ thuật phù hợp và thương hiệu uy tín để đảm bảo chất lượng và hiệu suất.

Các loại dầu nhớt động cơ xe máy

Dầu nhớt BP cho xe số và xe tay ga

Xe số 4T:
- SAE 20W-50, API SJ, JASO MA
- SAE 20W-40, API SF
Xe số 2T:
- JASO FC
Xe tay ga 4T:
- SAE 10W-40, API SJ, JASO MA

Lưu ý: Xe tay ga còn cần một loại nhớt truyền động để bôi trơn bộ truyền động cuối, ví dụ như Motul Scooter Gear Plus.

Khác biệt giữa dầu nhớt ô tô và dầu nhớt xe máy

Dầu nhớt động cơ ô tô và xe máy có những khác biệt cơ bản do yêu cầu vận hành khác nhau:

Dầu ô tô: Thường có độ nhớt thấp và chứa nhiều phụ gia giảm ma sát để tối ưu hóa công suất và tiết kiệm nhiên liệu. Sử dụng dầu ô tô cho xe máy có thể gây trượt ly hợp.
Dầu xe máy: Được thiết kế để bôi trơn động cơ, ly hợp và hộp số. Dầu nhớt xe máy phải đáp ứng tiêu chuẩn JASO MA để đảm bảo không làm trượt ly hợp.

Sự khác biệt giữa dầu nhớt xe máy 2 thì và 4 thì

Dầu nhớt 2T: Pha trộn với xăng và bôi trơn xi-lanh, pít-tông, bạc xéc-măng, và bị đốt cháy cùng với nhiên liệu. Dầu 2T cần phải lỏng và cháy sạch để tránh tạo cặn.
Dầu nhớt 4T: Bôi trơn động cơ, ly hợp và hộp số. Dầu 4T không phù hợp cho xe 2T vì sẽ gây ra nhiều cặn và mài mòn.

Sử dụng dầu nhớt cho xe tay ga và xe số

Dầu nhớt cho xe tay ga được thiết kế để phát huy tính năng vận hành của xe như tăng tốc nhanh và làm mát tốt hơn. Trong khi đó, dầu nhớt cho xe số cần có độ ma sát cao hơn để bảo vệ ly hợp và hộp số.

Dầu Scooter Oil (JASO MB): Thích hợp cho xe tay ga, nhưng không nên dùng cho xe số vì có thể gây trượt ly hợp.
Dầu cho xe số (JASO MA): Phù hợp cho cả động cơ, ly hợp và hộp số, không gây trượt ly hợp và bảo vệ tốt các bộ phận.

Lượng dầu nhớt thay thế

Khi thay dầu nhớt, bạn cần chọn dung tích phù hợp với động cơ xe. Cách đơn giản nhất để kiểm tra là sử dụng que thăm nhớt, đảm bảo mực nhớt nằm trong khoảng “thấp” và “cao”.

Thừa nhớt: Làm máy nặng, nóng hơn và có thể gây đóng cặn pít-tông.
Thiếu nhớt: Thiếu bôi trơn, nổi bọt dầu và gây mài mòn động cơ.

Thời gian thay dầu nhớt

Thời gian thay dầu nhớt phụ thuộc vào chất lượng dầu, điều kiện vận hành của động cơ và môi trường. Định kỳ thay dầu thường được nhà sản xuất xe khuyến cáo theo thời gian hoặc quãng đường. Tuy nhiên, trong điều kiện vận hành khắc nghiệt, dầu cần được thay sớm hơn.

Tác hại của việc kéo dài thời gian thay dầu

Mài mòn động cơ: Dầu nhớt bị biến chất không còn đảm bảo tính năng bôi trơn.
Đóng cặn bẩn: Giảm công suất động cơ.

Trong trường hợp phải kéo dài thời gian sử dụng dầu, bạn nên làm sạch động cơ bằng dầu súc rửa trước khi thay dầu mới.

Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản và hữu ích về dầu nhớt xe máy. Hãy luôn chú ý đến việc thay dầu định kỳ để đảm bảo chiếc xe của bạn hoạt động tốt và bền bỉ nhất!

Tin tức